Çocuk Diş Hekimliği, doğumdan daimi dişlerin sürmesinin tamamlandığı ergenlik çağına kadar olan dönemdeki çocukların ağız ve diş sağlığı problemlerini inceleyen ana bilim dalıdır.
Çocuklarda diş sürmesi bozukluklarının önlenmesi, çürük oluşumunu engelleyen koruyucu işlemlerin uygulanması, süt ve sürekli dişlerin çürüklerinin tedavileri, erken diş kayıplarına bağlı olarak oluşacak bozuklukların apareylerle tedavi edilerek dişlerin düzgün bir şekilde sıralanmasının sağlanması gibi uygulamalar yapılmaktadır.
Çocuklarda Ağız ve Diş Sağlığı
Çocuk Diş Hekimiyle ilk tanışma, ilk süt dişinin çıkmasından sonra yaklaşık altı ay içinde ya da en geç bir yaşına kadar yapılması gerekmektedir. Böylece çocuk diş hekimi çocuğu takip ederek; beslenme alışkanlıkları ve ağız hijyeni konusunda ebeveyni bilgilendirebilir.
Erken Çocukluk Çağı Çürüğü (Biberon Çürüğü)
Diş çürüğü, çocukluk çağında görülen en sık kronik hastalıklardan biridir. Annenin bebeğini gece boyunca emzirmesi ya da biberonla mamanın verilmesi sonucunda oluşan çürüklerdir. İlk dişler sürdükten sonra karbonhidrattan zengin beslenme de dişlerin çürümesine yol açabilir. Erken çocukluk çağı çürükleri; 71 aylık ve daha küçük çocukta birden fazla çürük lezyonu, çürüğe bağlı diş kaybı veya herhangi bir süt dişinde dolgulu diş yüzeyinin varlığıdır, şiddetli erken çocukluk çağı çürüğü ise 3 yaşında 4’ten fazla, 4 yaşında 5’ten fazla veya 5 yaşında 6’dan fazla çürük, eksik veya dolgulu diş yüzeyinin varlığıdır.
Erken çocukluk çağı çürüğü; biberon kullanımını en fazla 12 aya kadar devam ettirmek, uykudan önce emzirmek ya da biberon kullanmak ve mümkünse biberondan ya da emzirmeden hemen sonra su içirmek ve dişlerin düzenli olarak fırçalanması ile önlenebilir.
Diş Çürüklerinin Tedavisi
Süt dişlerinde oluşan çürüklerde dişin düşme yaşı, çürüğün derinliği ve çocuğun kooperasyonuna bağlı olarak yapılacak tedavi şekline karar verilir. Süt ve sürekli dişlerde oluşan çürük lezyonları çeşitli dolgu malzemeleriyle tedavi ve restore edilir.
Koruyucu Uygulamalar
Dişlere topikal fluorid ya da fissür örtücü uygulanması ile dişlerin çürümesi engellenmekte, bu tedavilerin kısa süreli ve ağrısız işlemler olması nedeniyle çocuklar tarafından kolay tolere edilebilmektedir.
Diş Enfeksiyonları
Çürük ilerleyip diş canlılığını kaybettiğinde, dişte ağrı ve şişliğe neden olabilir. Dişte oluşan renk değişikliği, dişe gelen travma ya da ilerlemiş çürükler enfeksiyonun habercisi olabilir.
Diş enfeksiyonu, süt ve sürekli dişlerde görülebilir. Enfekte dişe uygulanacak olan tedavi seçenekleri kanal tedavisi ya da dişin çekimidir ki bu tedavilerden önce antibiyotik kullanımı gerekebilir.
Yer tutucular
Aşırı çürükler, enfeksiyon, diş travmaları, genetik sorunlar gibi nedenler ile süt dişi düşme yaşından önce kaybedilmiş ise dişler arasında oluşacak yer kaybını önlemek için yer tutucu yapımı gerekebilir. Alttaki daimi diş gelinceye kadar yer tutucunun ağızda kalması gereklidir.
Yer tutucular sabit ve hareketli olmak üzere iki çeşittir. Sabit yer tutucular, diş üzerine yapıştırılır ve alttaki daimi diş sürdüğünde diş hekimi tarafından çıkarılır.
Hareketli yer tutucular, çocuk veya ebeveyni tarafından takılıp çıkarılabilir. Hareketli yer tutucular yemek sırasında çıkarılır, onun dışındaki süreçlerde sürekli takılır, yemeklerden sonra temizlenip fırçalandıktan sonra yeniden takılmalıdır.